چرا در روابط عاطفی دچار احساسات دوگانه میشویم؟
احساسات دوگانه در روابط عاطفی، تجربهای پیچیده و گیجکننده است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود با آن مواجه میشوند. این احساسات، ترکیبی از عشق و نفرت، شادی و غم، امید و ناامیدی هستند که میتوانند باعث سردرگمی و بیثباتی در رابطه شوند. اما چه عواملی باعث بروز این احساسات میشوند؟
وجود الگوهای مخرب رفتاری:
تکرار رفتارهای منفی، مانند انتقاد، تحقیر یا قهر، میتواند باعث ایجاد چرخه معیوبی از احساسات دوگانه شود.نیازهای برآورده نشده:
عدم توجه به نیازهای عاطفی، جسمی و روحی طرف مقابل، میتواند باعث نارضایتی و بروز احساسات متضاد شود.عدم بخشش:
ناتوانی در بخشیدن اشتباهات گذشته، میتواند باعث رنجش و کینه و در نتیجه، بروز احساسات منفی در رابطه شود.عدم پذیرش مسئولیت:
عدم پذیرش مسئولیت در قبال نقش خود در مشکلات رابطه، میتواند باعث سرزنش و انتقاد از طرف مقابل و بروز احساسات دوگانه شود.نبود تفریح و سرگرمی:
کمبود فعالیتهای لذتبخش و مشترک، میتواند باعث بیحوصلگی و کاهش صمیمیت در رابطه شود.آگاهی از این موارد، اولین قدم برای ایجاد یک رابطه سالم و پایدار است.
چرا برخی افراد در روابط عاطفی احساسات دوگانه دارند؟
1. ترس از صمیمیت
ترس از صمیمیت میتواند یکی از دلایل اصلی احساسات دوگانه باشد.افرادی که از صمیمیت میترسند، ممکن است به طور ناخودآگاه از نزدیک شدن بیش از حد به شریک عاطفی خود اجتناب کنند.این ترس اغلب ریشه در تجربیات گذشته، به ویژه دوران کودکی دارد.تجربههای ناخوشایند مانند طرد شدن یا مورد انتقاد قرار گرفتن میتواند باعث شود فرد از آسیبپذیر بودن در یک رابطه بترسد.افراد دارای ترس از صمیمیت، ممکن است به طور همزمان هم خواهان یک رابطه باشند و هم از آن فرار کنند، که منجر به احساسات متناقض میشود.
آنها ممکن است با ایجاد فاصله عاطفی، انتقاد کردن از طرف مقابل یا حتی خیانت، از نزدیک شدن بیش از حد جلوگیری کنند.
شناسایی و درمان این ترس، با کمک یک متخصص، میتواند به بهبود کیفیت روابط عاطفی کمک کند.درمان میتواند شامل رواندرمانی، به ویژه درمانهای مبتنی بر شناخت (CBT) و طرحواره درمانی باشد.هدف از درمان، شناسایی الگوهای فکری و رفتاری مخرب و جایگزینی آنها با الگوهای سالمتر است.
2. تجربیات آسیبزای گذشته
تجربیات آسیبزای گذشته، مانند سوء استفاده عاطفی، جسمی یا جنسی، میتوانند اثرات عمیقی بر روابط عاطفی فرد داشته باشند.این تجربیات میتوانند باعث ایجاد بیاعتمادی، اضطراب و ترس در فرد شوند و او را از برقراری یک رابطه سالم و پایدار باز دارند.افرادی که تجربیات آسیبزا داشتهاند، ممکن است به طور ناخودآگاه الگوهای رفتاری مخرب را در روابط خود تکرار کنند.آنها ممکن است به طور همزمان هم به دنبال عشق و حمایت باشند و هم از آسیب دیدن مجدد بترسند.درمان تروما با کمک یک متخصص مجرب، میتواند به فرد کمک کند تا با خاطرات دردناک خود کنار بیاید و الگوهای فکری و رفتاری خود را تغییر دهد.
درمانهایی مانند EMDR (حساسیتزدایی از طریق حرکات چشم) و درمان مبتنی بر ذهنآگاهی میتوانند در این زمینه موثر باشند.
حمایت عاطفی از سوی دوستان، خانواده و گروههای حمایتی نیز میتواند نقش مهمی در بهبودی فرد داشته باشد.
3. سبک دلبستگی ناایمن
سبک دلبستگی ناایمن، که در دوران کودکی شکل میگیرد، میتواند تاثیر بسزایی بر نحوه تعامل فرد در روابط عاطفی داشته باشد.افرادی که سبک دلبستگی ناایمن دارند، ممکن است با اضطراب، اجتناب یا ترکیبی از هر دو در روابط خود مواجه شوند.سبک دلبستگی اضطرابی، با ترس از رها شدن و نیاز مبرم به تایید و توجه از سوی شریک عاطفی مشخص میشود.سبک دلبستگی اجتنابی، با عدم تمایل به صمیمیت و استقلال بیش از حد مشخص میشود.افرادی که سبک دلبستگی ناایمن دارند، ممکن است به طور همزمان هم خواهان یک رابطه باشند و هم از آن بترسند، که منجر به احساسات متناقض میشود.
شناخت سبک دلبستگی خود و شریک عاطفیتان میتواند به درک بهتر الگوهای رفتاری و بهبود کیفیت رابطه کمک کند.
درمان میتواند به افراد دارای سبک دلبستگی ناایمن کمک کند تا الگوهای رفتاری خود را تغییر دهند و روابط سالمتری برقرار کنند.
4. فقدان اعتماد به نفس
فقدان اعتماد به نفس میتواند باعث شود فرد خود را لایق عشق و محبت نداند و در روابط عاطفی خود دچار تردید و دودلی شود.افرادی که اعتماد به نفس پایینی دارند، ممکن است به طور مداوم نگران از دست دادن شریک عاطفی خود باشند و به دنبال نشانههایی از طرد شدن بگردند.آنها ممکن است به طور مداوم به دنبال تایید و توجه از سوی طرف مقابل باشند و در صورت عدم دریافت آن، دچار احساس ناامنی و نارضایتی شوند.فقدان اعتماد به نفس میتواند منجر به حسادت، کنترلگری و سایر رفتارهای مخرب در رابطه شود.
تقویت اعتماد به نفس از طریق خودشناسی، تعیین اهداف و دستاوردها و پذیرش خود میتواند به بهبود کیفیت روابط عاطفی کمک کند.
درمانهای روانشناختی مانند درمان شناختی-رفتاری (CBT) میتوانند در افزایش اعتماد به نفس و کاهش افکار منفی موثر باشند.مراقبت از خود، از جمله ورزش، تغذیه سالم و خواب کافی نیز میتواند نقش مهمی در افزایش اعتماد به نفس داشته باشد.
5. ترس از تعهد
ترس از تعهد میتواند به دلایل مختلفی از جمله تجربیات ناخوشایند گذشته، ترس از دست دادن آزادی و استقلال و یا عدم اطمینان به آینده رابطه ایجاد شود.افرادی که از تعهد میترسند، ممکن است به طور همزمان هم خواهان یک رابطه باشند و هم از آن فرار کنند، که منجر به احساسات متناقض میشود.آنها ممکن است از صمیمیت اجتناب کنند، با افراد متعدد وارد رابطه شوند و یا به طور مداوم در مورد آینده رابطه ابراز تردید کنند.شناسایی ریشه ترس از تعهد و تلاش برای غلبه بر آن میتواند به ایجاد روابط پایدارتر و رضایتبخشتر کمک کند.
مشاوره پیش از ازدواج و زوجدرمانی میتواند به افراد در شناسایی و حل مشکلات مربوط به تعهد کمک کند.
تمرکز بر مزایای تعهد، مانند امنیت، حمایت و صمیمیت، میتواند به کاهش ترس و افزایش تمایل به تعهد کمک کند.همچنین باید با شریک عاطفی خود در مورد احساسات خود صادق باشید و با او در مورد تردیدها و نگرانیهای خود صحبت کنید.مشاوره فردی نیز میتواند به فرد کمک کند تا احساسات خود را بهتر درک کند و راهکارهای موثری برای مدیریت آنها پیدا کند.
7. تفاوت در ارزشها و اهداف
تفاوتهای اساسی در ارزشها و اهداف میتواند منجر به تعارض و احساسات دوگانه در روابط عاطفی شود.اگر دو نفر دیدگاههای متفاوتی در مورد مسائل مهمی مانند ازدواج، فرزندپروری، شغل و یا سبک زندگی داشته باشند، ممکن است در برقراری یک رابطه پایدار و رضایتبخش دچار مشکل شوند.این تفاوتها میتواند منجر به بحث و جدالهای مکرر، احساس نارضایتی و ناامیدی و احساسات متناقض در مورد رابطه شود.باید قبل از ورود به یک رابطه جدی، ارزشها و اهداف خود را با شریک عاطفی خود به اشتراک بگذارید و در مورد تفاوتها و شباهتها به طور با صداقت صحبت کنید.
اگر تفاوتها قابل حل نباشند، ممکن است بهتر باشد که از ادامه رابطه صرف نظر کنید.
اگر تفاوتها قابل حل باشند، لازم است که هر دو طرف برای سازش و توافق تلاش کنند.مشاوره پیش از ازدواج میتواند به زوجین کمک کند تا تفاوتهای خود را شناسایی کنند و راهکارهای موثری برای مدیریت آنها پیدا کنند.
8. فشار از جانب خانواده و دوستان
فشار از جانب خانواده و دوستان میتواند تاثیر زیادی بر احساسات فرد در یک رابطه عاطفی داشته باشد. اگر خانواده و دوستان فرد، شریک عاطفی او را تایید نکنند، ممکن است فرد دچار تردید و دودلی شود و احساسات دوگانهای را تجربه کند. فشار از جانب خانواده و دوستان میتواند منجر به احساس گناه، تعارض و اضطراب شود. با این حال، لازم است که به نظرات و نگرانیهای خانواده و دوستان خود احترام بگذارید و سعی کنید با آنها در مورد رابطه خود صحبت کنید. اگر خانواده و دوستان شما دلایل منطقی برای مخالفت با رابطه شما دارند، لازم است که به آنها توجه کنید و در مورد رابطه خود تجدید نظر کنید. تصمیمگیری در مورد آینده رابطه با شماست و شما باید تصمیمی بگیرید که به نفع شما باشد.
9. ترس از شکست
ترس از شکست میتواند باعث شود فرد از سرمایهگذاری عاطفی کامل در یک رابطه خودداری کند و در نتیجه، احساسات دوگانهای را تجربه کند. افرادی که از شکست میترسند، ممکن است از آسیبپذیر بودن، ابراز احساسات واقعی و یا تعهد کامل خودداری کنند. این ترس میتواند ناشی از تجربیات ناخوشایند گذشته، عدم اعتماد به نفس و یا کمالگرایی باشد. برای غلبه بر ترس از شکست، لازم است که دیدگاه خود را نسبت به شکست تغییر دهید و آن را به عنوان یک فرصت برای یادگیری و رشد در نظر بگیرید. همچنین باید به خودتان اجازه دهید آسیبپذیر باشید و احساسات واقعی خود را ابراز کنید. درمانهای روانشناختی مانند درمان شناختی-رفتاری (CBT) میتوانند در کاهش ترس از شکست و افزایش اعتماد به نفس موثر باشند.
10. احساس استحقاق بیشتر
گاهی اوقات، فرد احساس میکند که استحقاق یک رابطه بهتر و یا شریک عاطفی بهتری را دارد و به همین دلیل، در رابطه فعلی خود دچار احساسات دوگانه میشود. این احساس میتواند ناشی از کمالگرایی، انتظارات غیرواقعی و یا مقایسه رابطه خود با روابط دیگران باشد. به جای تمرکز بر نقاط ضعف شریک عاطفی خود، سعی کنید بر نقاط قوت او تمرکز کنید و از او قدردانی کنید. اگر احساس میکنید که انتظارات شما غیرواقعی هستند، میتوانید با یک مشاور یا رواندرمانگر صحبت کنید.
11. فقدان مهارتهای ارتباطی
فقدان مهارتهای ارتباطی میتواند منجر به سوء تفاهم، تعارض و احساسات دوگانه در روابط عاطفی شود. اگر شما و شریک عاطفیتان نتوانید به طور موثر با یکدیگر ارتباط برقرار کنید، ممکن است دچار سوء تفاهم شوید، حرفهای یکدیگر را اشتباه برداشت کنید و یا نتوانید به طور موثر نیازها و خواستههای خود را بیان کنید. این مشکلات میتواند منجر به تعارض، خشم، نارضایتی و احساسات متناقض در مورد رابطه شود. برای بهبود مهارتهای ارتباطی خود، میتوانید در دورههای آموزشی شرکت کنید، کتاب بخوانید و یا از یک مشاور یا زوج درمانگر کمک بگیرید. مهمترین مهارتهای ارتباطی عبارتند از: گوش دادن فعال، بیان احساسات به طور موثر، همدلی و حل مسئله. 
با تمرین این مهارتها میتوانید به طور موثرتری با شریک عاطفی خود ارتباط برقرار کنید و از بروز مشکلات جلوگیری کنید.
12. الگوهای رابطه ناسالم
الگوهای رابطه ناسالم، مانند وابستگی بیش از حد، کنترلگری، سوء استفاده عاطفی و یا بیاحترامی، میتوانند منجر به احساسات دوگانه و نارضایتی در روابط عاطفی شوند. این الگوها اغلب ریشه در تجربیات گذشته و یا باورهای نادرست در مورد روابط دارند. شناسایی و تغییر الگوهای رابطه ناسالم، نیازمند خودآگاهی، تلاش و گاهی اوقات، کمک گرفتن از یک متخصص است. اگر در روابط خود الگوهای ناسالم را تشخیص دادهاید، میتوانید با یک مشاور یا رواندرمانگر صحبت کنید تا به شما در تغییر این الگوها کمک کند. همچنین لازم است که مرزهای سالم را در روابط خود تعیین کنید و از حقوق خود دفاع کنید.
13. مشکلات سلامت روان
برخی از مشکلات سلامت روان، مانند افسردگی، اضطراب، اختلال دوقطبی و یا اختلال شخصیت مرزی، میتوانند منجر به احساسات دوگانه و مشکلات در روابط عاطفی شوند.این مشکلات میتوانند باعث شوند فرد احساسات شدیدی را تجربه کند، در تنظیم احساسات خود دچار مشکل شود و یا الگوهای رفتاری ناسالمی را در روابط خود نشان دهد.اگر فکر میکنید که ممکن است دچار یک مشکل سلامت روان باشید، باید به یک متخصص مراجعه کنید و از او کمک بگیرید.درمانهای روانشناختی و دارویی میتوانند به شما در مدیریت مشکلات سلامت روان و بهبود کیفیت روابط عاطفی شما کمک کنند.
همچنین باید با شریک عاطفی خود در مورد مشکلات سلامت روان خود صحبت کنید و از او حمایت بخواهید.
حمایت از خود و مراقبت از سلامت روان خود، از جمله ورزش، تغذیه سالم و خواب کافی نیز میتواند نقش مهمی در بهبود روابط عاطفی شما داشته باشد.
14. انتظارات غیر واقعی از عشق و رابطه
انتظارات غیر واقعی از عشق و رابطه، که اغلب تحت تأثیر رسانهها و فرهنگ عامه شکل میگیرند، میتوانند منجر به ناامیدی و احساسات دوگانه شوند. اگر فکر میکنید که عشق باید همیشه آسان و بدون مشکل باشد، یا شریک عاطفیتان باید همیشه شما را خوشحال کند، ممکن است در روابط خود دچار مشکل شوید. به جای تمرکز بر انتظارات غیر واقعی، سعی کنید بر جنبههای مثبت رابطه خود تمرکز کنید و از لحظات خوب با شریک عاطفی خود لذت ببرید. همچنین باید به خودتان و شریک عاطفیتان اجازه دهید اشتباه کنید و از اشتباهات خود درس بگیرید. مطالعه کتابها و مقالات معتبر در مورد روابط و عشق میتواند به شما در شکلدهی انتظارات واقعبینانه کمک کند.
15. مقایسه روابط خود با دیگران
مقایسه روابط خود با روابط دیگران، به ویژه در شبکههای اجتماعی، میتواند منجر به احساس حسادت، نارضایتی و احساسات دوگانه شود. به جای مقایسه رابطه خود با روابط دیگران، سعی کنید بر نقاط قوت رابطه خود تمرکز کنید و از آنچه دارید قدردانی کنید. هر رابطهای منحصر به فرد است و شما نباید انتظار داشته باشید که رابطه شما دقیقاً شبیه روابط دیگران باشد. اگر احساس میکنید که مقایسه روابط خود با دیگران بر شما تاثیر منفی میگذارد، سعی کنید استفاده خود از شبکههای اجتماعی را محدود کنید. به جای تمرکز بر روابط دیگران، سعی کنید بر بهبود رابطه خود تمرکز کنید و با شریک عاطفی خود ارتباط نزدیکتری برقرار کنید.
16. نیازهای برآورده نشده در رابطه
برآورده نشدن نیازهای عاطفی، جسمی، جنسی یا معنوی در یک رابطه میتواند منجر به احساس نارضایتی، خشم و احساسات دوگانه شود. اگر احساس میکنید که نیازهای شما در رابطه برآورده نمیشوند، باید با شریک عاطفی خود در مورد آنها صحبت کنید و سعی کنید با همکاری یکدیگر راه حلی پیدا کنید. بیان با صداقت نیازها و خواستهها میتواند به بهبود ارتباط و افزایش صمیمیت در رابطه کمک کند. همچنین باید به نیازهای شریک عاطفی خود نیز توجه کنید و سعی کنید آنها را برآورده کنید. اگر نمیتوانید به تنهایی مشکلات خود را حل کنید، میتوانید از یک مشاور یا زوج درمانگر کمک بگیرید. در صورت عدم امکان برآوردهسازی نیازها، ممکن است لازم باشد در مورد ادامه رابطه تجدید نظر کنید.
17. ترس از دست دادن هویت فردی
ترس از دست دادن هویت فردی در یک رابطه، به ویژه برای افرادی که استقلال زیادی برای خود قائل هستند، میتواند منجر به احساسات دوگانه شود. این افراد ممکن است از وابستگی عاطفی و فدا کردن علایق و اهداف شخصی خود برای رابطه بترسند. حفظ هویت فردی در یک رابطه سالم امکانپذیر است و نیازمند تعادل بین زندگی مشترک و زندگی شخصی است. باید در کنار رابطه عاطفی، به علایق، اهداف و دوستان خود نیز توجه کنید و از آنها غافل نشوید. با شریک عاطفی خود در مورد اهمیت استقلال و فضای شخصی صحبت کنید و سعی کنید با همکاری یکدیگر تعادلی مناسب را پیدا کنید. تعیین مرزهای مشخص در رابطه میتواند به حفظ هویت فردی و جلوگیری از وابستگی بیش از حد کمک کند.
18. عدم پذیرش یکدیگر به طور کامل
عدم پذیرش کامل یکدیگر، با تمام نقاط قوت و ضعف، میتواند منجر به احساس نارضایتی، انتقاد و احساسات دوگانه شود.اگر شما و شریک عاطفیتان مدام سعی کنید یکدیگر را تغییر دهید، به جای پذیرش آنچه هستید، ممکن است در روابط خود دچار مشکل شوید.پذیرش کامل یکدیگر به معنای پذیرفتن نقصها، تفاوتها و ویژگیهای منحصر به فرد یکدیگر است.به جای تمرکز بر نقاط ضعف، سعی کنید بر نقاط قوت یکدیگر تمرکز کنید و از آنچه دارید قدردانی کنید.با پذیرش یکدیگر به طور کامل، میتوانید روابط صمیمانهتر و رضایتبخشتری را تجربه کنید.
یادگیری همدلی و تلاش برای درک دیدگاه شریک عاطفی میتواند به پذیرش بیشتر او کمک کند.
